Ir al contenido principal

Os inicios da banda de música de Tui (e II)

Banda de música de Tui, 1931
Foto Bugarín - Museo Diocesano de Tui


Teremos que agardar ata inicios do 1881 para que se proceda á adquisición do instrumental da banda de música municipal, e asía na sesión plenaria do 5 de abril se informa que o Alcalde, Padín, xunto ao Concelleiro Perez Cividanes, o director e un músico adquiriron na cidade de Vigo no almacen de D. Andres Gaos (outro insigne músico galego) o seguinte instrumental:

Número de los instru
mentos
Sus nombre y precios por unidad
Total
Reales
Des-
cuento
reales
Líquido
Reales
2
Trombas a 280 reales una..
560
34
526
3
Bastabas a 600 id.  Id….
1.800
108
1.692
7
Clarinetes ébano a 300 id id
2.100
126
1.974
1
 Requinto id.
300
18
282
6
Cornetines a 240 reales uno
1.440
86
1.354
2
Fliscronos a 200 id  id
400
24
376
4
Trombones a 300 id  id
1.300
72
1.128
2
Bombardinos á 360 id id
720
44
676
1
Par palillos
340
21
319
2
Sax-trombas á 275 id   id
550
30
520
8
Limpiadores clarinete á 3 id
24
24
18
Cañas clarinete á 1,50 id id
27
27
6
Idem requinto a 1,50 id id
9
9


9.410
563
8.907

O prezo final superaba o orzamento previsto e o Pleno acorda “que se haga figurar el resto en el adicconal próximo”, ainda que a documentación conservada acredita as numerosas reclamacións de Andrés Gaos ao Alcalde en relación ao pago deste instrumental.
Forman parte desta primeira agrupación municipal baixo a dirección de Severiano Castillo os seguintes músicos:
Tiburcio Rodríguez (requinto); Casto Rey (flautín); Adolfo Novás. Rosendo Bugarín, Francisco Barreira, Manuel Barbosa, Telmo Bugarín, Severo Areal, Bleodoro Barreira (clarinetes); Crisanto Castillo e Evaristo Martínez (fliscorno); Antonio Castillo, José Muñoz, Germán Castillo, Genaro Rey, Serafín Rey e Arcadio Rey (cornetín); Melchor Rey e Elías Barreira (trompa); Telmo Barrio, Telmo Méndez, Saturnino Gil e Constantino Fernández (trombón); Enrique e Evaristo González Morais (bombardino); Juan Ocampo, Carlos Casal e Balbino González (baixo); José Álvarez (bombo); Cándido Dorado e Camilo Rey (caixa) e Teofilo Lara (platilleiro).

No xa comentado informe da Comisión municipal existen outras interesantes noticias sobre a agrupación musical. Ésta tiña a obriga de asistir gratuitamente as funcións promovidas polo Concello en “Viernes Santo, Impedidos, Corpus y su octava y San Telmo”. Ao longo do primeiro ano o director, para poñer en marcha a banda, recibía dos orzamentos muncipais unha gratificación mensual de 100 reais y nos tres anos seguintes o 25% dos ingresos polas funcións, do que outro 15% era para “piezas de música, alumbrado, efectos y demás material” e o 60% restante respartíase entre os integrantes da banda.

As dificultades de funcionamento deben ser importantes pois no ano 1886 prócedese a unha reorganización da banda. No arquivo municipal de Tui consérvase un pequeño balance de ingresos e gastos correspondente ao primeiro trimestre do ano 1888 que nos informa sobre a actividade da nosa banda de música. Así neses meses realizaron as seguintes actuacións: “una serenata a D. Juan Francisco Pimentel, por otra al Iltmo. Sr. Obispo con motivo de la festividad de Reyes”. Na mesma xornada realizaron senllas serenatas a D. Juan Areses e ao Sr. Xuiz do Partido. Outras actuación foron co gallo das festividades da S. S. León XIII, ao Reitor do Seminario Conciliar, D. Miguel Vallejo, ou as procesións do Santo Enterro, do Encontro, do Sto. Viático ou “las dianas de San Telmo y jura de bandera”. Acadan os ingresos 1480 reas, namentres que os gastos (velas para as serenatas, arranxos de instrumental, etc.) chegan a 42 reais, ficando 1438 reais que son repartidos entre os músicos: 100 reais para o director Severiano Castillo e dende os 70 reais que cobra o “clarinete” Adolfo Novás aos 12 reais que reciben os educandos Ezequiel Alban e Donato Romero.
No ano 1890 o Concello de Tui, presidido daquel por Rafael María Rubial, procede á dotación de traxes aos membros da Banda de música municipal, sacando a pública subasta este subministro. Os 40 uniformes estaban compostos de “guerrera, pantalón, ros y gorra (…) el paño ha de ser edredón negro punto azul: la guerrera con tres hileras de botones de siete cada una en el pecho y cordones negros de lana en el mismo y en los hombros con botones. Cuello azul celeste y filetes en la manga, del mismo color, así como la franja proporcionada en el pantalón (…) el ros ha de ser como el de la tropa de ocho centímetros de alto y vivo azul y la escarpela también azul con fondo blanco y al frente el escudo de armas del pueblo, han de llevar además un plumero o llorón azul o blanco (…) toda la botonadura será proporcionada y blanca con lira en el centro y el cuello de la guerrera dos liras”. Realizada a correspondente subasta foi adxudicada ao tudense Tiburcio Rodríguez pola cantidade de 2.500 pesetas.
A documentación conservada ofrece a posibilidade de coñecer as pezas que a nosa banda de música interpretou nas festas de San Telmo do ano 1896, pois foron mercadas no establecemento vigués de Felipe Paz as seguintes partituras: “Clavel, vals”, “Reina de las flores, mazurka”, “Marica de todos, muiñeira”, “Aurora, diana”, “Olé salero, jota”, “Viva la libertad, americana” e “¡¡Flores del cielo!!, tanda de valses”.


Publicado parciialmente en “Faro de Vigo, 8 de decembro de 2006

Comentarios

Entradas populares de este blog

O antigo Hospital e Inclusa (actual Edificio "Francisco Sánchez") cumpre hoxe cen anos

Neste ano 2023 a cidade de Tui vive diversos aniversarios de interese, especialmente o referente ao cuarto centenario do falecemento do egrexio médico e filósofo tudense, Francisco Sánchez, sobre o que nos ocuparemos en datas próximas. https://www.facebook.com/fotosantiguastuy/photos Centrará hoxe a nosa atención outra significativa efeméride, o centenario da inauguración do Hospital e Inclusa de Tui celebrado o 1 de maio de 1923, hai hoxe cen anos, que culminaba un longo proceso de construción deste edificio. Na actualidade este antigo hospital é o Edificio “Francisco Sánchez” coñecido popularmente como Área Panorámica de Tui. É pois unha feliz oportunidade para realizar unha aproximación a historia deste edificio emblemático da nosa cidade. Un edificio creado para acoller as instalación do hospital e da casa de expósitos, ou inclusa. A historiografía ten abordado nas últimas décadas aspectos da historia social pouco atendidos tradicionalmente. O tema da marxinación social é un de

Unha nova entelequia: un Camiño Portugués de Nossa Senhora do Norte por Tomiño e Gondomar

Vivimos nun mundo mediático onde cada vez temos acceso a un maior abano de información de todo tipo, o que en principio resulta altamente positivo e enriquecedor pero paralelamente existe o evidente risco de carecer de elementos de discernimento e valorización para recoñecer o rigor e a falsidade, a veracidade e os falseamentos. Ven a conto esta obviedade para abordar unha breve reflexión sobre a noticia que en días pasados publicaron os medios de comunicación con este titular: Tras un año de investigación, la alcaldesa de Tomiño, Sandra González; el presidente de la Cámara Municipal de Vila Nova de Cerveira, Rui Teixeira, junto al alcalde de Gondomar, Francisco Ferreira, y la concejala de turismo de Redondela, María Castro; y el arquitecto e investigador Antonio Soliño, presentaron el «Camiño da Nosa Señora do Norte a Santiago», una variante del Camino de Santiago que pasa por el territorio que recogen ya los archivos históricos. No texto da noticia se afirma o seguinte: La invest

Un poema en galego de D. Basilio do ano 1957

A figura de D. Basilio, cóengo maxistral na catedral tudense e profesor durante varias décadas no Instituto San Paio, continua a ser lembrada por moitos tudenses pola súa erudición, especialmente no que atinxía á historia da nosa cidade como pola súa singular personalidade. Neste blog conmemoramos hai algúns anos o centenario do seu nacemento, o 14 de abril de 1911, ( https://tudensia.blogspot.com/2011/04/hoxe-centenario-do-nacemento-de-don.html ) reproducindo un breve artigo publicado no libro das festas de San Telmo dese mesmo ano  2011. Sinalabamos daquela que era unha persoa sumamente austera, todos o lembramos coa “teja” cubrindo a súa cabeza, a súa faciana morena, sempre vestindo unha raída sotana, fumando os “bisonte” sen boquilla que ofrecía a cantos a él se achegaban, a súa conversa sempre mesturada con referencias teolóxicas. Case todas as tardes, primeiro pedaleando na súa bicicleta, e anos máis tarde sobre a súa vella mobilette (algún día tivo de ser nova pero a miña le