Ir al contenido principal

A desaparecida pedra oscilante do Monte Aloia


Como xa comentabamos no anterior “post” deste blogue atopamos nunha vella revista científica editada en Roquetas (Tarragona) a fotografía dese famoso penedo do equilibro do Monte Aloia. Figura esta imaxe nun interesante artigo titulado “Excursiones científicas por el Norte de España” na revista “Ibérica do Observatorio do Ebro” de 1915.

A pedra oscilante ou abaladoira do Aloia é un exemplo portentoso dun penedo granítico unido a outra laxe por un pequeno punto que posibilita o seu inestable equilibrio. Estas pedras atopámolas en numerosos lugares de Galicia, posiblemente a de maior sona é a pedra de abalar no Santuario de Nosa Señora da Barca, nas terras de Muxía na Costa da Morte; mais próxima está a Pedra do Equilibrio na parroquia de Arcos (Ponteareas) nas abas do monte da Picaraña.

Me encantó la piedra oscilante. Vímosla oscilar al esfuerzo de un solo hombre. Era fenómeno para mí nunca visto; y de tal manera me satisfizo, que por él solo diera por bien empleado el trabajo de la ascensión, asi se manifesta o P: Longinos Navas, S.J., autor do artigo arriba mencionado, e que acredita o aspecto espectacular deste penedo.

Aínda que a tradición liga estas pedras e o seu inestábel equilibrio como froito do traballo humano ou de intervencións portentosas, o certo é que estas monumentais rochas son resultado dos procesos naturais de erosión.

Esta fotografía nos ofrece o aspecto monumental deste penedo oscilante, un singular atractivo da visita ao Aloia. Pero esta pedra que aguantou as inclemencias do tempo durante séculos non puido resistir a acción vandálica dun grupo de mozos, din que de  Malvas, que haberá tres ou catro décadas botaron monte abaixo o monumental penedo.

Por mágoa non coñezo noticia algunha sobre as tradicións relacionadas con esta pedra oscilante. En moitos lugares estas pedras oscilantes están ligadas a rituais adiviñadores, dependendo de que abalen ou non logo de formularlle á pedra unha determinada pregunta. Como sinala Vitor Vaqueiro no seu libro “Mitoloxia de Galiza” (2011): “acredítase que a función que cumpriron mais a miúdo foi a de adiviñación. Segundo Murguia, houbo un tempo no que as pedras de abalar serviron para probar a fidelidade das mulleres e a virxindade das doncelas; e xa Estrabón, hai 2000 anos, afirmaba que os galegos eran experientes nas artes adiviñatorias. De feito, esta función prognosticadora segue a darse hoxe  xa que se supón que as pedras, en certa maneira, son quen de respostar ás preguntas que se lles formulan, relativas, en xeral, a desexos futuros. Se abalaren enténdese que a resposta é afirmativa. Se non, presuporase a negativa.”

As funcións encomendadas pola tradición popular a estas rochas, teñen variado segundo as diferentes culturas, pero cun nexo común a todas elas: o seu movemento era indicativo de una determinada cualidade. Así, os celtas consideraban as pedras abaladoiras como elementos cargados de fortaleza e resistencia, empregadas nos rituais para protexer aos homes das enfermidades e proporcionarlles a forza posuían. Moitos pobos do norte da Península Ibérica, conservaron a crenza no poder destas pedras para predicir  acontecementos ou desgrazas.

No Aloia conservamos outras interesantes tradicións ligadas ás pedras como é “A Cama do Santo” e as pedras do sol e da auga, das que nos ocuparemos noutra oportunidade, hoxe nos quedamos con esta imaxe certamente sorprendente da pedra do equilibro do Monte Aloia.

Comentarios

Publicar un comentario

Entradas populares de este blog

Emma Álvarez Besada a primeira tudense doutora en medicina

O legado dunha comunidade está conformado por un conxunto de bens materiais, que adoitamos denominar patrimonio, xunto cun amplo abano de elementos inmateriais que definen o seu carácter e a súa pervivencia no tempo. Entre estes bens intanxibles ou inmateriais ocupan un lugar non menor aquelas personalidades que ao longo do tempo teñen deixado unha pegada perdurable na memoria colectiva ou aquelas outras que, ás veces esquecidas ou non recoñecidas, expresan na súa traxectoria fitos senlleiros para a vida colectiva. Hoxe queremos recuperar dende Tudensia unha desas figuras olvidadas pero que no seu momento histórico tiveron unha pegada significativa na vida social e colectiva da nosa cidade e de alén dos seus termos xeográficos. As novas demandas sociais se expresan tamén na historiografía que investiga aos grupos sociais discriminados ou marxinados nos diferentes momentos do pasado. Retrato de Emma Álvarez Besada, foto da orla da Facultade de Medicina de Madrid, 1931 Unha revis...

A fábrica de galletas "La Peninsular"

Temos sinalado neste blog en diversas oportunidades o descoñecemento que posuimos da historia contemporánea de Tui fronte a outros períodos históricos moito mais investigados que a nosa historia mais recente. Aspectos como a vida política tudense na primeira metade do século XX seguen esperando un achegamento como tamén os procesos e dinámicas socias desenvolvidos no noso territorio. Hoxe ofrecemos en Tudensia un post sobre a fábrica de galletas “La Penínsular” que abrangue case medio século da vida económica tudense. Achegamos a información ofrecida polo profesor de historia económica da Universidade de Santiago de Compostela, Angel Ignacio Fernández González, no seu blog “Galicia Agraria” nun documentado post sobre a industria de galletas en Galicia nos principios do século XX. Aportamos a rica e moi completa información que achega profesor Fernández algunha pequena referencia da nosa autoria colocadas como notas. http://galiciaagraria.blogspot.com.es/2012/03/gall...

Lembranza agradecida a Xabier Añoveros

Onte á tarde, nos comezos de setembro, cando xa as horas diúrnas minguaron, o aire nos anticipa a proximidade do outono e as conversas se centraban nestas intranscendencias, recibín a triste noticia do falecemento, no Hospital Álvaro Cunqueiro de Vigo, de Xabier Añoveros Trías de Bes, navarro de berce, barcelonés de vida e traxectoria e tudense de corazón.   “ Tuy (con i grego como adoitaba a escribir pois con este arcaísmo semellaba reflectir mellor a antigüidade da nosa cidade) es una ciudad de la que estoy enamorado desde hace muchos años ” e, como é propio dun noivo, a esta vella cidade lle ten dedicado horas, estudos, e moi especialmente un agarimo permanente centrado na súa querida “Casa da Canicouba”. O seu noivado e posterior matrimonio con Julia García-Valdecasas Salgado, filla da tudense Julia Salgado Peñarredonda, o ligou dende 1968 a este outeiro pétreo sobre o Miño, que é Tui. Non sei se foi a longa tradición tudense da familia de Julia, o rico arquivo da Casa da Ca...