Tudensia

No suplemento dominical de “ La Voz de Galicia” do pasado domingo 24 de xaneiro publicase un interesante traballo de investigación do periodista Eduardo Rolland que nos achega á historia do médico vigués Eduardo Martínez Alonso, a quen denominan o "Schindler galego ou do Miño" polo seu activo papel nos anos da postguerra española e II Guerra Mundial para salvar a xentes perseguidas polo nazismo, nomeadamente polacos e xudíos, mediante unha rede que tiña en Guillarei - Tui unha das súas etapas. A súa filla Patricia Martínez Vicente publicou hai varios anos unha obra, “Embassy y la inteligencia de Mambrú” (2004) , na que recollia en base aos documentos familiares esta auténtica epopeia de Martínez Alonso quen xenerosamente e poñendo en perigo á sua vida e a da súa familia salvou a centos de personas do exterminio nazi. Unha das etapas do seu percorrido estaba na zona de Guillarei onde estes refuxiados estaban ocultos ata que cruzaban o Miño cara a Portugal. Nos...

A nosa cidade posúe un estenso patrimonio monumental que todos apreciamos como unha alfaia esquisita: a Catedral, os conventos como San Domingos ou San Antonio, igrexas e capelas… conforman o conxunto patrimonial tudense do que nos gabamos. Pero xunto a estes edificios emblemáticos, a nosa cidade agocha tamén outros elementos de significación patrimonial, aínda que de menor relevancia, ou de máis escaso coñecemento pero que son merecentes de aprecio, de estima e da súa conservación. Fontes monumentais e cunha historia secular como son as de San Domingos, Riomuíños ou Ouro, cruceiros como o Cristo da Cal, o da Tenencia, San Bartolomeu ou a rúa Coruña… sinxelos petos de ánimas como o do Rastrillo… son exemplos deste patrimonio, as veces, chamado “menor”. Hoxe querería chamar a atención doutro exemplo menos visible ou coñecido da nosa arquitectura popular: o muiño do Mañoco, sobre quen xa temos chamado a atención noutras oportunidades. Un muíño inmediato á cidade tudense e que conser...

Entre as vellas tradicións do Nadal tudense hoxe desparecidas pero das que áinda conservamos a memoria fresca, estaban os cantos ou bandos de reis. Este cantos forman parte dos chamados cantos de Nadal, amplamente estendidos por Galicia, e nos que podemos diferenciar: cantos de Nadal, de aninovo, os aguinaldos e os cantos de reis. Na comarca tudense era habitual xuntarse un grupo de personas para interpretar estes cantos polas casas da parroquia. As lembranzas dos nosos maiores falan das xuntanzas para facer os ensaios, afinar os instrumentos, aprenderse as letras, ou mesmo inventalas. Era habitual que saira algún instrumento melódico,especialmente a gaita ou o acordeón, pero a cotío estaban acompañados doutro instrumental caseiro. Gaiteiro de Guillarei, 1915 Alberto Romer no libro “Anécdotas e vivencias de Tui e comarca II” (Tui, 2002) enumera estes instrumentos: “Moitas das cantigas do Nadal eran acompañadas de instrumentos caseiros como: tapóns de gasosas cravados nunha táboa,...