Ir al contenido principal

A procesión fluvial do Carme en Tui


Celebrouse hoxe na nosa cidade a tradicional festividade de Nosa Señora do Carme, patroa da Armada e dos mariños e mariñeiros, que culmina coa procesión fluvial que anualmente percorre as augas do río Miño. Un cortexo procesional por un cauce fluvial que non ten moitos paralelos en Galicia
A presenza dun buque da Armada Española na nosa cidade data de arredor do ano 1868 cando se formaliza oficialmente o Tratado de Límites entre España e Portugal. Ata o ano 1899 esta misión de vixianza e policía estivo a cargo da canoneira “Segura”, ano en que foi substituído pola nova canoneira “Perla” ata 1928 en que chegou a lancha “Cabo Fradera” que foi reemplazada por un novo buque en 1963 e que aínda continúa na actualidade.
Pero, en resposta a unha consulta efectuada esta mesma tarde, descoñecemos cando comezou a realizar esta procesión fluvial e aínda que na miña memoria sempre está asociada á presenza da imaxe de Nosa Señora na patrulleira militar, non sempre foi asi.
No breve artigo do cronista tudense, D. Manuel Fernández Valdés, do ano 1961 comprobamos que ata aquela a imaxe de Nosa Señora do Carme era transportada  nunha barcaza, das que se dedicaban ao transporte fluvial. Por tanto a incorporación da lancha da Armada ao cortexo procesional é posterior a aquela data, poucos anos despois en paralelo coa desaparición definitiva daquelas barcazas do noso río.

FIESTAS DEL CARMEN

Tuy es una ciudad de prosapia marinera por su caudaloso rio navegable hasta Caldelas y por ser fondadero desde tiempo inmemorial de un guardapescas de nuestra Armada de Guerra.
El día de la patrona –Nuestra Señora del Carmen- se celebró siempre con gran solemnidad: músicas, fuego volador y acuático, regatas internacionales, bailes populares y por la tarde la solemne procesión fluvial.
Va la Virgen sobre un trono y bajo un dosel en una barcaza de gran tonelaje, impulsada por un remolcador; en la misma barca van clero, autoridades y música. Numerosas embarcaciones menores engalanadas dan escolta a la Madre de Dios.
Todo el pueblo de Valença do Minho se asoma a las murallas para presenciar el pintoresco desfile. En el Puente Internacional se vuelcan sobre la imagen verdaderas cascadas de flores.
Aquí dan vuelta las embarcaciones y regresa la procesión hasta el muelle de Tuy. este regreso, ya de noche, permite todo el lucimiento del maravilloso fuego acuático que atrae a todos los vecinos de las dos orillas y a muchos forasteros. En tierra de organiza la procesión y la Virgen del Carmen, con su escolta de devotos es conducida a la Iglesia de Santo Domingo.
Después del copioso rancho extraordinario a la marinería, comienza el baile en el prado a la orilla del Miño y al terminar la fiesta se retiran mozos y mozas en grupos cantando las coplas que se renuevan todos los años, pero nunca faltan la que dedican nuestras menegildas a los marineros:
            “La cañonera de Tuy
            todo lo tiene bueno,
            buenos palos, buenos remos,  
            buenos chicos marineros”


Manuel Fernández-Valdés
Boletin del CIT de Tui, julio 1961.

Comentarios

Entradas populares de este blog

O antigo Hospital e Inclusa (actual Edificio "Francisco Sánchez") cumpre hoxe cen anos

Neste ano 2023 a cidade de Tui vive diversos aniversarios de interese, especialmente o referente ao cuarto centenario do falecemento do egrexio médico e filósofo tudense, Francisco Sánchez, sobre o que nos ocuparemos en datas próximas. https://www.facebook.com/fotosantiguastuy/photos Centrará hoxe a nosa atención outra significativa efeméride, o centenario da inauguración do Hospital e Inclusa de Tui celebrado o 1 de maio de 1923, hai hoxe cen anos, que culminaba un longo proceso de construción deste edificio. Na actualidade este antigo hospital é o Edificio “Francisco Sánchez” coñecido popularmente como Área Panorámica de Tui. É pois unha feliz oportunidade para realizar unha aproximación a historia deste edificio emblemático da nosa cidade. Un edificio creado para acoller as instalación do hospital e da casa de expósitos, ou inclusa. A historiografía ten abordado nas últimas décadas aspectos da historia social pouco atendidos tradicionalmente. O tema da marxinación social é un de

Unha nova entelequia: un Camiño Portugués de Nossa Senhora do Norte por Tomiño e Gondomar

Vivimos nun mundo mediático onde cada vez temos acceso a un maior abano de información de todo tipo, o que en principio resulta altamente positivo e enriquecedor pero paralelamente existe o evidente risco de carecer de elementos de discernimento e valorización para recoñecer o rigor e a falsidade, a veracidade e os falseamentos. Ven a conto esta obviedade para abordar unha breve reflexión sobre a noticia que en días pasados publicaron os medios de comunicación con este titular: Tras un año de investigación, la alcaldesa de Tomiño, Sandra González; el presidente de la Cámara Municipal de Vila Nova de Cerveira, Rui Teixeira, junto al alcalde de Gondomar, Francisco Ferreira, y la concejala de turismo de Redondela, María Castro; y el arquitecto e investigador Antonio Soliño, presentaron el «Camiño da Nosa Señora do Norte a Santiago», una variante del Camino de Santiago que pasa por el territorio que recogen ya los archivos históricos. No texto da noticia se afirma o seguinte: La invest

Un poema en galego de D. Basilio do ano 1957

A figura de D. Basilio, cóengo maxistral na catedral tudense e profesor durante varias décadas no Instituto San Paio, continua a ser lembrada por moitos tudenses pola súa erudición, especialmente no que atinxía á historia da nosa cidade como pola súa singular personalidade. Neste blog conmemoramos hai algúns anos o centenario do seu nacemento, o 14 de abril de 1911, ( https://tudensia.blogspot.com/2011/04/hoxe-centenario-do-nacemento-de-don.html ) reproducindo un breve artigo publicado no libro das festas de San Telmo dese mesmo ano  2011. Sinalabamos daquela que era unha persoa sumamente austera, todos o lembramos coa “teja” cubrindo a súa cabeza, a súa faciana morena, sempre vestindo unha raída sotana, fumando os “bisonte” sen boquilla que ofrecía a cantos a él se achegaban, a súa conversa sempre mesturada con referencias teolóxicas. Case todas as tardes, primeiro pedaleando na súa bicicleta, e anos máis tarde sobre a súa vella mobilette (algún día tivo de ser nova pero a miña le